του Αλέξανδρου Κιουπκιολή
Ποικίλες φωνές από τα άκρα της Δεξιάς ώς και την καθεστωτική Κεντροαριστερά δηλώνουν αυτές τις μέρες σε δραματικούς τόνους την ειλικρινή ή ειρωνική αδυναμία τους να κατανοήσουν το κύμα της υπεράσπισης της ΕΡΤ από πλήθη της θεσμικής Αριστεράς, της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς, ακόμη και του αντιεξουσιαστικού, αντικρατικού χώρου. Πώς είναι δυνατόν όλοι αυτοί να προασπίζονται ένα εμβληματικό άντρο της διεφθαρμένης κρατικής εξουσίας, των πελατειακών σχέσεων, της κυβερνητικής προπαγάνδας και της διασπάθισης δημόσιου χρήματος, ενώ μέχρι πρόσφατα κατήγγελλαν την κρατική ραδιοτηλεόραση με αυτούς ακριβώς τους όρους; Η απάντηση είναι προφανής - αλλά η απορία, είτε είναι γνήσια είτε όχι, εκφράζει μια αντικειμενική αλήθεια.
Η πλειονότητα των πολιτικών και κοινωνικών φορέων και των απλών πολιτών που υπερασπίζονται σήμερα δημόσια την ΕΡΤ δεν την υποστηρίζουν, εννοείται, ως προπύργιο της κρατικής διαφθοράς και ως ιδεολογικό μηχανισμό του κράτους. Και η πολιτική λογική αυτής της υπεράσπισης ξεπερνάει πράγματι τον κατεστημένο τρόπο σκέψης γύρω από τη διαχείριση των συλλογικών αγαθών που παραμένει αγκυλωμένος στο δίπολο κράτος ή/και αγορά.
Ο σημερινός αγώνας για τη διάσωση και αναβάθμιση της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης είναι, πρωταρχικά, για κρίσιμες μερίδες της κοινωνίας, ένας αγώνας ενάντια στην κυριαρχία των ιδιωτικών καναλιών στην ενημέρωση και στον δημόσιο διάλογο, αλλά και ενάντια στη δημιουργία μιας ακόμη πιο ελεγχόμενης και κρατικο-κομματικής «ΝΕΡΙΤ». Είναι, σε βάθος, μια πάλη για τη διαφύλαξη του κοινού νεοελληνικού πολιτισμού, του αρχείου της νεότερης ιστορίας μας και του δημόσιου πολιτικού χώρου όπως αυτά έχουν ενσαρκωθεί και συμπυκνωθεί ιστορικά στον ραδιοτηλεοπτικό φορέα της ΕΡΤ, με όλες τις στρεβλώσεις και τις παθολογίες τους. Και, οραματικά και προγραμματικά, αποτελεί τη μάχη για μια άλλη ΕΡΤ, «ακομμάτιστη, ανεξάρτητη από τα κέντρα εξουσίας... με απόλυτο σεβασμό στον δημόσιο χαρακτήρα της, με χώρο και θέση για όλες τις φωνές και απόψεις και με χρηστή διαχείριση και του τελευταίου ευρώ που πληρώνει ο Έλληνας φορολογούμενος»1, τη μάχη για ένα πυλώνα κοινωνικών μέσων ενημέρωσης που θα παρέχουν αδέσμευτη πληροφόρηση στην υπηρεσία κοινωνικών αναγκών.2 Με άλλα λόγια, ο τωρινός αγώνας για την ΕΡΤ έχει γίνει αγώνας για τα κοινά του πολιτισμού πέρα από την αγορά και το κράτος - τα κοινά της επικοινωνίας, των μέσων ενημέρωσης, της εργασίας, του δημόσιου χώρου, του πολιτικού διαλόγου, της νεότερης Ιστορίας.
Τα εν λόγω κοινά έχουν μια διττή έννοια. Αφενός, αποτελούν δημόσια αγαθά που παράγονται συλλογικά από την κοινωνία ή/και ανήκουν από κοινού σε αυτή. Αφετέρου, συνιστούν κοινωνικά αγαθά, η διαχείριση των οποίων γίνεται, ή επιδιώκεται να γίνει, με όρους κοινής ωφέλειας, αυτοδιεύθυνσης και ισότιμης δημοκρατικής συμμετοχής από τους εργαζομένους και τις κατά τόπους κοινότητες. Η λογική της παραγωγής, της διαχείρισης και της κατανομής των κοινών ξεφεύγει, λοιπόν, από τη λογική τόσο της αγοράς, της ιδιωτικής ιδιοκτησίας και του ιδίου οφέλους, όσο και του κράτους ως ιεραρχικού, γραφειοκρατικού και αυταρχικού φορέα διοίκησης των συλλογικών πόρων και της κοινωνικής πρόνοιας. Είναι πολύ λογικό, συνεπώς, να ξεπερνάει την πολιτική νοημοσύνη και των παραδοσιακών κρατιστών και των νεοφιλελεύθερων φετιχιστών της αγοράς και των συνήθων επιμειξιών τους.
Οι αγώνες για τα κοινά δεν είναι καινοφανείς στην Ελλάδα της κρίσης, όπου η κατάρρευση της αγοράς και η σταδιακή διάλυση του κράτους πρόνοιας επιβάλλουν άμεσα την αναζήτηση πραγματικών άλλων δρόμων για την ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών και την αναγέννηση της δημοκρατίας. Οι δομές της κοινωνικής αλληλέγγυας οικονομίας που κτίζονται τα τελευταία χρόνια, με τα δίκτυα ανταλλαγών, τα κοινωνικά ιατρεία, τις κολεκτίβες εργασίας κ.ά., που ξεφυτρώνουν σε όλη την Ελλάδα, εκφράζουν αυτή την αναζήτηση με έναν ουσιαστικό, δημιουργικό τρόπο που αλλάζει σταδιακά τις κοινωνικές σχέσεις και υποδομές στο έδαφος της καθημερινότητας. Αλλά η μάχη της ΕΡΤ συνιστά μια τομή στους σημερινούς αγώνες για τα κοινά. Τους φέρνει στο προσκήνιο, τους μαζικοποιεί, βαθαίνει και διευρύνει την εναλλακτική πολιτική συνείδηση που τους διέπει και, καθώς διεξάγεται στο κέντρο των σύγχρονων κοινών της επικοινωνίας και της κατασκευής της πραγματικότητας, παρεμβαίνει δυναμικά σε νευραλγικά πεδία του συμβολικού - των κοινωνικών αναπαραστάσεων, των αξιών και των νοημάτων. Το στοίχημα πλέον για «το πράγμα αυτό» είναι να ξεπεράσει όχι μόνο τη νοημοσύνη, αλλά και την πραγματικότητα της καθεστηκυίας τάξης.
---------------------------------------------------
1 Ν. Γρυλλάκης, εκπρόσωπος συντακτών στη ΝΕΤ, «Πρώτοι εμείς ζητήσαμε την εξυγίανση της ΕΡΤ», απεργιακό φύλλο Αδέσμευτη Γνώμη, 15-16 Ιουνίου 2013, σ. 5.
2 Βλ. το κείμενο-διακήρυξη «Ποιοι είμαστε» του απεργιακού φύλλου των δημοσιογράφων Αδέσμευτη Γνώμη, 15-16 Ιουνίου 2013, σσ. 1-2.
Πηγή Αυγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου