της Τόνιας Τσίτσοβιτς
Την 30η Μαρτίου 1915, δύο χρόνια πριν την Οκτωβριανή Επανάσταση, γεννήθηκε στη Λένολα της Καμπανίας ο Πιέτρο Ινγκράο, μια ιστορική μορφή της ιταλικής και παγκόσμιας Aριστεράς, ένας μεγάλος στοχαστής, ένας λογοτέχνης, ένας σεμνός άνθρωπος.
Ένας άνθρωπος που αγαπούσε την τέχνη, που δεν μιλούσε τη στεγνή, ξύλινη γλώσσα της πολιτικής, αλλά τη γλώσσα της ευαισθησίας και της ποίησης.
Την 27η Σεπτεμβρίου 2015, ο Πιέτρο Ινγκράο μάς άφησε για πάντα.
Ο Πιέτρο Ινγκράο ήταν από τους λίγους τυχερούς που φθάνουν στα εκατό τους χρόνια με διαύγεια πνεύματος και ικανοί να διδάσκουν με το παράδειγμά τους.
Στη διάρκεια των εκατό αυτών χρόνων είδε τη χώρα του και τον κόσμο να αλλάζει, γνώρισε τους σημαντικότερους ηγέτες των χωρών του «υπαρκτού», ηγέτες της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας όπως ο Μπρούνο Κράισκι, αλλά και τον ηγέτη της Βόρειας Κορέας Κιμ Ιλ Σουνγκ. Με ψύχραιμη ματιά τους ζύγιζε όλους, για να εκφράσει μια κρίση απόλυτα ειλικρινή και αμερόληπτη για τον καθένα.`
Στη μεγάλη του ζωή δεν έπαψε να αγωνίζεται. Υπήρξε αντιστασιακός, παρτιζάνος, διευθυντής της Unità, πρόεδρος της Βουλής και ηγέτης της αριστερής πτέρυγας του ΙΚΚ.
Δεν έπαψε όμως και να αναστοχάζεται, να αμφιβάλλει. Στο 11ο Συνέδριο του ΙΚΚ, ο Ινγκράο διατύπωσε το «δικαίωμα στη διαφωνία», πράγμα πρωτάκουστο για το κόμμα του και για πολλά άλλα κόμματα εκείνη την εποχή. Όμως πίστευε ακράδαντα στο αρραγές του κόμματος και δεν δίστασε να σηκώσει το χέρι του για να ψηφίσει υπέρ της διαγραφής των συντρόφων που βρίσκονταν περισσότερο κοντά του, της ομάδας «Μανιφέστο».
Οι προσπάθειές του να κρατήσει το κόμμα ενωμένο δεν ήταν αρκετές να σταματήσουν την πορεία μετάλλαξης, που άρχισε με τον Οκέτο, και οδήγησε ένα κομμάτι του να ασπασθεί τη νεοφιλελεύθερη πολιτική και ένα άλλο σε συνεχείς διασπάσεις και διαιρέσεις.
Έτσι κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «η μεγάλη και δύσκολη πρόκληση είναι να κρατήσεις τη ζωντάνια ενός πλουραλιστικού υποκειμένου μαζί με τον πλούτο και την ποικιλία του ανθρώπινου όντος».
Η ήττα του κομμουνιστικού κινήματος, κατά τον Ινγκράο, οφείλεται στο γεγονός ότι δεν κατανοήθηκε αυτό το σημείο, ότι οι κομμουνιστές «διεκδίκησαν τα δικαιώματα ελευθερίας στους χώρους της κοινωνικής ζωής, αλλά όχι στην οργάνωση και στην πρακτική του πολιτικού υποκειμένου».
Για τον Ινγκράο η εκπροσώπηση δεν ήταν ανάθεση. Ήταν μια αμοιβαία σχέση ανάμεσα σε υποκείμενα και δεν θα μπορούσε να ασκήσει τον βουλευτικό και κομματικό του ρόλο χωρίς διαβούλευση με τις κοινωνικές ομάδες που η δράση του αφορούσε.
Η μελέτη και η συζήτηση είχε σημαντική θέση στη ζωή του, αλλά δεν δίστασε να απαντήσει και με τον ένοπλο αγώνα στην τυραννία του φασισμού.
Παράλληλα, δεν δέχτηκε ποτέ να ταυτιστεί με μια επαναστατική διαδικασία που βλέπει την κορύφωσή της στην επίθεση στα χειμερινά ανάκτορα. Έλεγε μάλιστα πως «για να πετύχεις ένα σημαντικό αποτέλεσμα πρέπει να προσανατολίζεις δυνάμεις, να επαληθεύεις τους τρόπους και τις μορφές μέσα από τις οποίες συντελείται η συνάντηση και η σύγκρουση».
Ως μαρξιστής δεν ξέχασε ότι η ανάγνωση της ταξικής σχέσης στην ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων είναι το σωστό αντίδοτο ενάντια στην αυταπάτη ότι η διαμαρτυρία και η καταγγελία μπορεί να αντικαταστήσει την πολιτική.
Μέσα στη ζωή του Ινγκράο, ενός ανθρώπου που μίλησε και έγραψε πάρα πολύ, υπήρχε και η σιωπή. Γιατί ο στοχασμός, η αναζήτηση και η αμφιβολία πάνε χέρι-χέρι με τη σιωπή. Τη σιωπή που νιώθει, που αφουγκράζεται, που δεν παραιτείται. Τη σιωπή που αναλογίζεται τα λάθη, τις αιτίες της ήττας και βρίσκει νέους δρόμους για την υλοποίηση του συλλογικού υποκειμένου που συνδυάζει την πολυπλοκότητα του ανθρώπινου όντος με την ανάγκη του αρραγούς και της αντοχής.
Τώρα, ο σύντροφος Ινγκράο σιώπησε για πάντα. Όμως η φωνή του ακούγεται μέσα από τα γραπτά του, μέσα από την παρακαταθήκη που άφησε στις ψυχές των συντρόφων του ανά τον κόσμο, μέσα από την αναζήτηση του ανέφικτου, του φεγγαριού.
«Ήθελα το φεγγάρι», είναι ο τίτλος της αυτοβιογραφίας του Ινγκράο, ενός κομμουνιστή που δεν έπαψε ποτέ να πιστεύει πως κάποτε, όχι πια ο ίδιος, μα κάποιοι άλλοι θα κατόρθωναν να αγγίξουν πραγματικά το άπιαστο, το όνειρο της σοσιαλιστικής κοινωνίας.
Η Τόνια Τσίτσοβιτς είναι μεταφράστρια του βιβλίου του Πιέτρο Ινγκράο «Η αγανάκτηση δεν αρκεί», που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Εύμαρος.
Πηγή Red NoteBook
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου